بیماریشقاقیافیشریکی از انواع بیماری مقعدی است. این بیماری همان زخم مقعدی است، زیراشقاقموجب زخمی عمیق در دیوارهکانال مقعدمی گردد. عمق این زخم به حدی است که می تواند تا عضله مقعدی نیز امتداد داشته باشد.
شقاق مقعدیدر ناحیه ای حساس از بدن قرار دارد و احتمال عفونی شدن آن بسیار زیاد است. ازعلائم شقاقمی توانیم بهدرد، خارش، خونریزی، تورموالتهاب پوست اطراف مقعداشاره کنیم. همچنین عامل ایجاد این بیماری می تواند مجموعه ای از عوامل شاملیبوست، اسهال مزمن، بارداری، زایمان، رابطه مقعدی، کهولت سنوجابه جایی اجسام سنگینباشد.درمان شقاقشامل برطرف کردن علت اصلی بیماری است، این علت می تواند بیماری هایی مانندیبوستباشد و یا ازتنگ بودن عضله اسفنکتر مقعدینشات گیرد.
تعیین نوعشقاقیکی از مواردی است که می تواند در انتخاب نوع درمان تاثیر گذار باشد، از همین روی در ادامه به تشریحانواع شقاقمی پردازیم :
انواع شقاق مقعدی
به طور کلیشقاقبه دو دسته تقسیم می شود. این تقسیم بندی بر حسب مدت زمان بروز بیماری و شدت آن انجام می شود.انواع شقاقبه این شرح است:
شقاق حاد
شقاق حادبه شقاقی گفته می شود، که بیمار برای اولین بار علائم این بیماری را تجربه نماید.شقاق حادکمتر از ۱۲ هفته از بروز آن گذشته است. این نوع شقاق مقعدی علائمی حاد و شدید از جملهدردوخونریزیرا به همراه دارد. در این حالتزخم شقاق،سطحی و کم عمق است و نیز طول کمی دارد.
معمولاًشقاق حادبا استفاده ازدرمان های خانگیو رعایت چند نکته ساده بهبود می یابد. در اغلب موارد تنها کافی استیبوستخود را درمان نمایید.
شقاق مزمن
در صورتی که نسبت بهدرمان شقاقحاد بی توجه باشید، شقاق مزمن ایجاد می شود. معمولاً شقاقی که بیش از۱۲ هفتهاز بروز آن گذشته شقاق مزمن نام می گیرد. با گذشت زمان زخم شقاق پیشرفت نموده و علائم و عمق زخم هم تشدید می شود.
در نتیجه عمق زخم شدت یافته وعضله مقعدیرا نیز درگیر می کند. در این حالت بیماری تا حدی پیشرفت نموده که برای درمان نیاز به جراحی است.
پیشگیری از تشدید بیماری شقاق یا فیشر مقعدی
بی توجهی به بیماری شقاق می تواند موجب تشدید آن گردد و وضعیت را وخیم تر نماید.در این حالت زخم شقاق عمیق تر شده و یا عفونت و التهاب آن شدت می یابد. با رعایت نکات نیز از تشدید بیماری و نیز مزمن شدن آن جلوگیری نماید.
- درمان سریع بیماری
- درمان بیماری های گوارشی نظیریبوستو اسهال
- رعایت بهداشت مقعد و پرهیز از زیاده روی در شستشوی آن به خصوص با مواد شوینده معطر
- کاهش فشار وارده بر مقعد با پرهیز از نشستن های طولانی مدت، جابه جایی اجسام، رابطه جنسی و ...
- استفاده از حمام سیتز
- برطرف کردن سریع التهاب مقعد با استفاده از داروهای گیاهی و یا آنتی بیوتیک ها
پیشگیری از شقاق یا فیشر مقعدی
برای پیشگیری از بروز بیماری تنها کافی است، علت اصلی بروز بیماری را بشناسید و آن را برطرف نمایید. برای این منظور رعایت نکات زیر پیشنهاد می شود. مهمترین روشهایپیشگیری از شقاقبه این شرح است:
- مصرف کافی آببه منظور برطرف کردن یبوست و نرم نمودن مدفوع
- دریافتفیبرکافی به جهت برطرف کردنیبوستبا افزایش حجم مدفوع
- ورزش منظمحداقل ۳۰ دقیقه در روز
- پرهیز ازرابطه مقعدی
- پرهیز از مصرفسیگار
- اجتناب از جابه جاییاجسام سنگین
- مصرفملیندر صورت ابتلا به یبوست
- رعایتبهداشت مقعدی
- پرهیز ازنشستنبه مدت طولانی
- درمان سریعاسهال
- پرهیز اززور زدن در توالت
در برخی موارد بیماران پس از طی مدتی دچارعود مجدد بیماریمی شوند. این مورد می تواند ناشی از عدم درمان علت اصلی بیماری و یا بی توجهی به نکات مراقبتی باشد. در هر حال افرادی که یکبار دچار این بیماری شده اند، شانس بیشتری برای تجربه عود مجدد بیماری دارند و لازم است، توجه ویژه ای به نکات پیشگیرانه داشته باشند.